Tupolev Tu-134

---

De Tupolev Tu-134 is een tamelijk klein tweemotorig verkeersvliegtuig voor korte afstanden en vervoert 72 tot 84 passagiers. Het type kan gezien worden als de Russische tegenhanger van de eerste versies van de Douglas DC-9, de Fokker F28 en de BAC One-Eleven.

---

De ontwikkeling van de Tupolev Tu-134 startte begin jaren zestig en het vliegtuig was bedoeld als opvolger van de eerdere Tu-124, die niet goed voldeed. Ontwerpers van Tupolev gebruikten voor de Tu-134 wel zoveel mogelijk onderdelen van de eerdere Tu-104 en Tu-124, die op hun beurt waren afgeleid van de Tu-16 'Badger' bommenwerper. De Tu-104 was het eerste Russische straalverkeersvliegtuig en de Tu-124 was hiervan een variant voor korte afstanden.

De Tu-104 en Tu-124 hadden de motoren in gondels in de vleugelwortel. Bij de Tu-134, die aanvankelijk werd aangeduid als Tu-124A, kwamen de motoren in gondels aan weerszijden achteraan de romp. Een daarmee samenhangende aanpassing was de introductie van een T-staart. De oudste versies hadden remparachutes in plaats van straalomkeerders op de motoren. De Tu-134 heeft een tamelijk smalle romp, met ruimte voor vier stoelen naast elkaar plus een gangpad. Ter vergelijking: in de DC-9 staan vijf stoelen naast elkaar en in de Boeing 737 zes.

De eerste vlucht van de toen nog Tu-124 vond plaats eind 1962. Pas vijf jaar later, in september 1967 kwam het eerste productietoestel in dienst bij Aeroflot. De oorspronkelijke Tupolev Tu-134 voor 72 passagiers werd al snel opgevolgd door de iets langere Tu-134A met tachtig stoelen, die in 1970 voor het eerst op de luchthavens verscheen. Van de Tu-134A bestaand diverse subvarianten, waaronder de Tu-134A-3 met krachtiger motoren. Een verder verbeterde variant is de Tu-134B. Deze is niet meer voorzien van de glazen neus die eerdere versies ook geschikt maakte voor militaire doeleinden. In plaats daarvan kwam er een dichte neus met een weerradar. De Tu-134B-3 kreeg bovendien krachtiger motoren.

Het toestel van Aeroflot op de foto boven is een Tu-134A met een glazen neus; het exemplaar op de foto onder van Albanian Airlines is van het latere Tu-134B model met dichte radarneus.